Erdal Nuhbasa – Hukuk ve Danışmanlık Bürosu – Hizmetlerimiz

insani ikamet izni

İnsani İkamet İzni Başvurusu Nasıl Yapılır?

    İnsani ikamet izni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nda (YUKK) özel ve istisnai hallerde, Türkiye’de kalması zorunlu olan yabancılara tanınan bir oturma hakkıdır. Genellikle insan hakları ve insani mülahazalar temelinde yabancının özel durumunu ve korunma ihtiyacını ön planda tutan, geçici ve istisnai bir oturma iznidir. Dolayısıyla bu ikamet iznine herkesin başvurması mümkün değildir. Daha doğru bir ifade ile insani ikamet iznine gerekli şartlar olmadan başvurursanız ikamet izni başvurunuz reddedilecektir.

   İnsani ikamet izni genel bir tanım ile diğer ikamet izni türlerinin şartlarını taşımayan veya bu şartlara uymadığı halde ülkesine geri gönderilemeyecek durumda olan yabancılar için bir güvence mekanizması ya da güvenlik ağıdır diyebiliriz.  Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 46. maddesi kapsamında düzenlenen bu ikamet türü en fazla 1 yıl süreyle verilmektedir. 

   İnsani ikamet izni ile ilgili başvuru süreci ve şartlarını bu yazımda sizlerle paylaşacağım eğer kısa dönem ikamet izni başvurusu ile ilgili süreci ve detayları bilmek isterseniz de aşağıdaki linki tıklayabilirsiniz.

https://erdalnuhbasa.com/tr/turkiye-kisa-donem-ikamet-izni-2025-basvuru-sureci-ve-ipuclari/

İnsani ikamet izni sebepleri nelerdir?

  Türkiye’de insani ikamet izni verilme sebepleri, genellikle yabancılar için diğer ikamet izni türlerini alma imkânı bulunmadığı veya olağanüstü insani durumların söz konusu olduğu istisnai hallerdir. O yüzden doğru sebeple başvuru yapmak bu sürecin olumlu olarak sonuçlanması açısından önemlidir.

   Başvuru yapılabilecek başlıca insani sebepler:

  • Çocukların üstün yararı (örneğin Türkiye’de eğitimine devam eden çocuk),
  • Türk Vatandaşı çocuğun bulunması,
  • Ciddi sağlık sorunları (Kamu hastanelerinden alınmış karekod ve barkodlu seyahat edemeyeceğinize dair rapor),
  • Savaş, iç karışıklık veya ağır insan hakları ihlalleri olan ülkeye geri dönememe (Siyasi, dini sebeplerle veya şiddet görme endişesiyle ülkeye dönememek),
  • Tüm aile üyelerinin yasal kalışı bulunmasına rağmen başvurucunun ikamet izni olmaması,
  • Geçerli Seyahat Belgesi olmadığından kendi ülkesine dönememesi,
  • Uluslararası koruma başvurusu reddedilmiş ancak sınır dışı edilemeyen kişiler,
  • Mahkeme kararı sebebiyle,
  • Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün uygun gördüğü diğer insani haller

İnsani ikamet iznine başvuru için gerekli belgeler nelerdir?

İnsani İkamet başvurusu için gerekli belgeler şunlardır.

  • İkamet İzni Başvuru Formu (eksiksiz doldurulmuş ve imzalanmış)
  • Pembe Dosya
  • Durumu Anlatan Dilekçe
  • Fotoğraf (4 adet biyometrik)
  • Pasaport/Seyahat Belgesi/Kimlik Fotokopisi
  • Yerleşim Yeri Belgesi / Noterde düzenlenmiş şekilde kira kontratı / Taahhütname

Çocuk İçin Başvurularda;

  • Anne – Baba Pasaport ve Kimlik Fotokopisi
  • Doğum Belgesi (Tercüme ve Noter Onaylı)

Sağlık Sebebiyle Yapılacak Başvurularda;

  • Devlet hastanesinden alınmış heyet raporu

İnsani ikamet izni başvurusu nereye yapılır?

   İnsani ikamet iznine başvuru süreci, diğer ikamet izinlerinden farklıdır ve doğrudan müracaat esasına dayanır. Bu izin, e-ikamet sistemi üzerinden çevrim içi (online) başvuruya açık değildir. Bu nedenle, başvuruyu gerçekleştirmek isteyen yabancının, fiilen bulunduğu ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne şahsen gitmesi gerekmektedir. 

   İnsani ikamet izni, olağanüstü insani durumları kapsadığı için, tüm işlemler yüz yüze ve Müdürlük tarafından detaylı bir değerlendirme ile yürütülür. Başvuru tamamen ücretsizdir (harç ve kart bedeli alınmaz). Başvurular il göç idaresi müdürlüklerine şahsen yapılır.

Başvuru sonrası süreç nedir?

   İnsani ikamet izni başvurunuzun incelenmeye alınabilmesi için, öncelikle beyan ettiğiniz başvuru sebebiniz ile ilgili tüm evrakları dosyanıza eksiksiz olarak eklemeniz gerekmektedir. Başvurunuzun ardından, Göç İdaresi tarafından mülakatınızın alınması için tarafınıza bir SMS bilgilendirmesi gönderilecektir, bu nedenle dosyada geçerli bir telefon numarası beyan edilmesi büyük önem taşır.

   Dosyanızın detaylı incelenmesinin sonucunda Göç İdaresi uygun görürse, yabancıya en fazla bir yıla kadar süreli insani ikamet izni düzenlenir.

   Bu iznin sahibi olsanız dahi, yasal bir çalışma izni almadan ücretli çalışmak yasaktır. İzin süresi bittiğinde, aynı insani sebep veya zorunluluk hali devam ediyorsa uzatma başvurusu yapılabilir. 

   Ancak, insani ikamet izni ile Türkiye’de geçirilen süre, 10 yıl sonunda yapılacak olan süresiz ikamet izni veya Türk vatandaşlığı başvuruları için gerekli olan yasal ikamet süresi hesabına dahil edilmez.

İnsani ikamet izni nasıl yenilenir?

   İnsani ikamet izni, genel bir kural olarak, yabancılara en fazla bir yıl süreyle düzenlenir. Ancak bu süre sonunda, eğer iznin verilmesine temel teşkil eden insani gerekçeler hala devam ediyorsa, yabancının ayrıca bir başvuru yapması hâlinde insani ikamet izninin uzatılması mümkündür.

   Başvuru süresi, iznin bitim tarihinden geriye dönük olarak 60 gün içinde yapılmalıdır.

İnsani ikamet izni reddine itiraz yolu var mıdır?

   Türkiye’de insani ikamet izni reddine karşı itiraz hakkınız vardır. İlk olarak 30 gün içinde Göç İdaresine idari itiraz yapabilir eğer buradan olumsuz sonuç alırsanız da yargı yoluna başvurabilirsiniz.

   İtiraz Yolu

  • Red kararı veren İl Göç İdaresine 30 gün içinde yazılı olarak itiraz edebilirsiniz. İtiraz dilekçesinde:
  • Kararın neden yanlış olduğunu,
  • Sizi bu karardan etkileyecek özel durumları ve belgeleri belirtmeniz gerekir.
  • Göç İdaresi, itirazınızı 30 gün içinde değerlendirir ve kararı ya onar ya da reddeder.

 

   İdari Dava Yolu

  • Eğer itirazınız reddedilirse, idari yargıya başvurarak dava açabilirsiniz.
  • İdari dava açma süresi, ret kararının tebliğinden itibaren 60 gündür.
  • Dava, İdare Mahkemesi’nde açılmalıdır. Sadece dava açmak ile kararını durdurmanız ya da ertelemeniz mümkün değildir. Bunun için ayrıca Yürütme Durdurma Kararı almanız gerekir.  
  • Mahkeme, kararın hukuka uygun olup olmadığını inceler ve hukuka uygun değilse Göç İdaresi kararını iptal eder.

   İtiraz veya dava süresine dikkat edilmezse hak kaybı yaşanabilir. Dolayısıyla ret gerekçesine uygun şekilde eksiksiz belge sunmak önemlidir. Hukuki yardım için bize ulaşabilirsiniz.

İnsani ikamet izni örnek itiraz dilekçesi 

T.C. … Valiliği
İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne

Konu: İnsani İkamet İzni Başvurumun Reddi Hakkında İtiraz

Adı Soyadı: …
Pasasport No/Yabancı Kimlik No: 
Adres: …
Telefon / Eposta: …

Açıklamalar:

… tarihinde yapmış olduğum insani ikamet izni başvurusu, [ret kararının tarihi ve numarası] ile reddedilmiştir. Bu karara itiraz etmek istiyorum. Kararın reddedilmesi hukuka uygun değildir. Başvurumun lehime değerlendirilmesi gerektiğini düşündüğüm hususlar aşağıda sunulmuştur:

[Gerekçe 1] – Örneğin, sağlık durumu, ailevi durum, insan hakları ihlali riski vb.

[Gerekçe 2] – Durumu destekleyen belgeler: [rapor, dilekçe, resmi yazı vb.]

Yukarıda belirtilen sebepler doğrultusunda, insani ikamet izni başvurumun yeniden değerlendirilmesini ve olumlu sonuçlandırılmasını talep ediyorum. ../../2025

EKLER:

[Eklediğiniz belgeleri burada sıralayın]

Ad Soyad:………. …….. 
İmza:…………… 

Sonuç

   İnsani ikamet izni, Türkiye’de uluslararası koruma mekanizmalarının dışında kalan ancak insani gerekçelerle ülkede kalması gereken kişilere tanınan önemli bir haktır. Başvuru süreci hassastır ve her durum kendi içinde değerlendirilir. Profesyonel yardım almanız önemlidir. Çünkü doğru bilgi, güçlü gerekçeler ve zamanında yapılan başvurular sürecin en kritik adımlarıdır.

   Unutmayın: Bu izin, sadece hukuki bir statü değil; çoğu kişi için hayati bir güvencedir. Haklarınızı bilin, süreci dikkatle takip edin ve gerektiğinde uzman desteğinden yararlanın.

İnsani İkamet İzni Hakkında

Daha fazla bilgi için

Buraya Tıklayın
Diğer Yazılar
Türkiye’de Altın Kaçakçılığı: Suç, Cezalar ve Savunma Yolları
Türkiye’de altın kaçakçılığı, yalnızca ekonomik bir ihlal değil, ciddi bir ceza hukuku suçudur. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na göre, gümrük işlemlerine tabi olmadan altın sokmak veya çıkarmak bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile
2025 İkamet İzni Harç Ücretleri
2025 yılı Türkiye ikamet izni belge bedeli ve harç ücretleri güncellendi. Güncel tutarlar, ödeme yöntemleri, muafiyetler ve hukuki dayanaklar bu yazıda.
Türk Soylu Yabancıların Türkiye’de Çalışma Şartları Değişti
10 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile Türk soylu yabancıların Türkiye’de çalışma şartları yeniden düzenlendi. Artık her Türk soylu yabancı değil, kendi ülkesinde mesleğini icra edemeyen ve Türkiye’de yaşamak
Türkiye Kısa Dönem İkamet İzni 2025: Başvuru Süreci ve İpuçları
2025’te Türkiye’de kısa dönem ikamet iznine nasıl başvurulur? Belgeler, maliyetler ve başvuru ipuçları hakkında adım adım rehber.
Türkiye’de Öğrenci İkamet İzni: Başvuru Rehberi
Türkiye'de öğrenci ikamet izni için adım adım rehber. Uluslararası öğrenciler için gerekli belgeleri, başvuru sürecini, yenileme işlemlerini ve yasal desteğin neden önemli olduğunu öğrenin.
Geçici İthalat Yoluyla Türkiye’ye Araba Getirmek – Vergisiz Araç
Yurt dışından Türkiye'ye geçici olarak araç getirmek için yasal koşulları ve sık sorulan soruların cevaplarını bu yazımızda bulabilirsiniz.
Kaçak Yabancılara Af ve Çalışma İzni
Türkiye'de ev hizmetlerinde çalışmak isteyen yasadışı yabancılar için af getirildi. İçişleri Bakanlığı, Mart 2025'ten itibaren e-ikamet sistemi üzerinden randevu alamayan kişilerin manuel başvuru yapmasına izin verecek.