Vatandaşlık Hukuku

Genel Bakış

Türk Vatandaşlık Kanunu, Türk vatandaşlığının kazanılması ve kaybedilmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Bu çerçevenin ana hatları 12 Haziran 2009 tarihinde kabul edilen 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda çizilmiştir. Bu mevzuat, vatandaşlık politikalarında belirli esnekliklere izin vererek Türkiye’nin ulusal birliği sağlama ve küreselleşmeyi benimseme şeklindeki ikili hedefini yansıtmaktadır.

Türk Vatandaşlığının Kazanılması

Türk vatandaşı olmanın çeşitli yolları vardır:

• Doğumla

Türk vatandaşlığı aşağıdaki durumlarda bireylere otomatik olarak verilir:
– Doğum yerine bakılmaksızın ebeveynlerden en az birinin Türk vatandaşı olması (jus sanguinis ilkesi).
– Çocuk Türkiye’de doğmuştur ve aksi takdirde vatansız olacaktır.

• Evlenme Yoluyla
  Türk vatandaşlarıyla evli olan yabancılar, evliliğin gerçek olması ve yalnızca vatandaşlık elde etmek amacıyla yapılmaması koşuluyla, evlilikten üç yıl sonra vatandaşlık başvurusunda bulunabilirler. Başvuru sahipleri ayrıca birlikte yaşadıklarını kanıtlamalı ve kamu düzeni veya güvenliğini tehdit edebilecek eylemlerden kaçınmalıdır.

• Vatandaşlığa Kabul ile
  Yabancı uyruklular, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli koşullar altında Türk vatandaşlığına başvurabilirler:

  • Türkiye’de beş yıl kesintisiz yasal ikamet.
  • Türkiye’ye yerleşme niyetini göstermek (örneğin, mülk sahipliği veya aile bağları yoluyla).
  • Türkçe dilinde yeterlilik.
  • İstikrarlı bir gelire veya mesleğe sahip olmak.
  • Ulusal güvenliğe tehdit oluşturmamak.

• İstisnai Durumlar
  Vatandaşlık, aşağıdaki gibi istisnai durumlarda verilebilir:

  • Bilim, teknoloji veya spor alanlarında Türkiye’ye önemli katkılar.
  • En az 400.000 dolar değerinde gayrimenkul satın almayı veya başka önemli yatırımlar yapmayı gerektiren Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı Programına katılmak gibi ekonomik yatırımlar.

Çifte Vatandaşlık

Türkiye çifte vatandaşlığa izin vermektedir. Yabancı ülke vatandaşlığını kazanan Türk vatandaşlarının Türk vatandaşlığından çıkmaları gerekmemektedir. Benzer şekilde, yabancı uyruklular, menşe ülkelerinin çifte vatandaşlığa izin vermesi koşuluyla, Türk vatandaşı olduktan sonra asıl vatandaşlıklarını koruyabilirler.

Türk Vatandaşlığının Kaybedilmesi

Vatandaşlık, aşağıdakiler de dahil olmak üzere belirli durumlarda iptal edilebilir:

• Türk vatandaşlığından çıkmayı gerektiren bir ülkede kendi isteğiyle başka bir vatandaşlık kazanmak.
• Ulusal güvenlik çıkarlarına aykırı sayılan faaliyetlerde bulunmak.
• Askerlik yükümlülüklerini yerine getirmemek (erkekler için).
• Bireyler ayrıca, belirli kriterleri karşılamaları halinde gönüllü olarak Türk vatandaşlığından çıkmak için başvuruda bulunabilirler.

Güncel Gelişmeler

   Son yıllarda Türkiye, yabancı yatırımcıları ve vasıflı profesyonelleri çekmek için vatandaşlık politikalarını güncellemiştir. Yatırıma dayalı vatandaşlık gibi programlar, Türkiye’nin ekonomik fırsatlarına ve Avrupa ile Asya arasında bir geçit olarak eşsiz konumuna erişmek isteyen gurbetçiler için Türkiye’yi popüler bir seçim haline getirmiştir.

Türk Vatandaşlık Kanunu, ulusal kimliğin korunması ile küresel eğilimlere uyum sağlanması arasındaki dengeyi yansıtmaktadır. Ailevi bağları olan bireylere, uzun süreli ikamet edenlere ve yatırım yoluyla fırsat arayanlara hitap ederek vatandaşlığa giden çeşitli yollar sunmaktadır.