Adalet Bakanlığı duyurusuyla 02 Ocak 2023 tarihi itibariyle tüm ülke il ve ilçe adliyeleri icra daireleri ve satış memurluklarında hazırlanan ihaleler tamamen elektronik ortamda yapılmaya başlanmış ve satışlarda kullanılacak usul ve kurallar da 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete yayınlanmıştır. Hem İcra ve İflas Kanunu hem de çıkartılan yeni yönetmelikler kapsamında bu satışın nasıl gerçekleştiği, bilmeniz gereken kurallar ve dikkat etmeniz gereken hususlar bu blogda yer alacaktır.
İlk olarak satışın yapılabilmesi için kesinleşmiş bir borç yüzünden taşınır, araç ya da taşınmazın haczedilmesi gerekir. Sonrasında ise haciz tarihi itibariyle bir yıl içinde satış talebinde bulunmak zorunludur. Bu talep esnasında satış giderleri ve kıymet takdiri satış isteyen tarafından peşin olarak yatırılır. Araçlar için ayrıca muhafaza gideri de peşin yatırılır. Eğer satış istenmiş ancak bir yıl içinde haciz edilen mal satılamamış ise o zaman satış isteme süresi haciz tarihi itibariyle bir yıl bittikten sonra bir yıl daha uzamaktadır.
Ekspertiz yapıldıktan sonra el konulan malın bu değeri taraflara bildirilir. (Örneğin 100m2 bir ev düşünelim, ortalama fiyatı bilirkişi tarafından 1 Milyon $ olarak belirlenmişse bu onun muhammen bedeli olacaktır) Elektronik satışa geçmeden önce kanun bu aşamada borçluya son bir hak tanımaktadır. Tebliğden itibaren 7 gün içinde, borçlu isterse taşınmazı kendisi satmak için yetki isteyebilir ve 15 gün içinde taşınmazı satabilir (rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takipler hariç). Satış bedeli, tahmin edilen bedelin 'ından veya satış isteyen alacaklının alacağına rüçhanı olan diğer alacaklıların alacakları toplamından hangisi yüksekse ondan az olamaz.
Yani devlet alacaklının da borçlu olması halinde bu kişileri korumak amaçlı satış değerinin minimum onların alacaklarını koruyacak şekilde belirlenmesi için bu kuralı koymuştur. Bu kuralı icra dairesi değerlendirip satış onayı ve malın devir ve teslim işlemlerinin yapılmasına karar vermesi için dosyayı icra mahkemesine göndermektedir.
Yukarıda anlatılan şekilde hacizli malın satışı istendikten ve onun yaklaşık değeri belirlendikten sonra İcra daireleri hacizli malları UYAP sistemi üzerinden satışa çıkarmaktadır, buna kısaca elektronik satış denir. Satışa çıkarılan malların cinsi, mahiyeti, önemli vasıfları, yatırılması gereken teminat miktarı, KDV oranı, ihale başlangıç ve bitiş tarih ve saatleri ve muhammen değeri ilanda yer almaktadır. Buradan sonraki bölümlerde tüm ayrıntılarını anlatacağımız satın alma prosedürü için yapmanız gerekenler genel anlamda;
esatis.uyap.gov.tr sitesine gidip e-Devlet şifresi ile giriş yapmak
Kategorilere göre arama yaptıktan sonra ihalesine girmek istediğiniz araç, taşınır ya da taşınmaz malı seçmek.
Muhammen Bedelin yüzde 10’ununu teminat olarak yatırmak.
Sistemde yazan, arttırma bitiş tarih ve saatine kadar en yüksek teklifi vermek.
Malın geri kalan parasını ve vergileri ödemek
Bu adımları gerçekleştirdikten sonra İcra Müdürü tarafından tutanak hazırlanmakta ve eğer ihaleye verilen en son yüksek teklif sizin ise kazandığınız bedelden teminat düşülüp kalan parayı 7 gün içinde icra dairesine yatırmanız istenecektir. Bu paraya ek olarak; tüm mallar için satış bedelinin %1 ile ’i arasında KDV ve Damga Vergisi (satış bedelinin binde 5,69’ u), ayrıca sadece taşınmazlar için ise bunlara artı olarak Tapu Müdürlüğü’nde çıkacak harçları ödemeniz gerekmektedir.
Taşınırın size teslimi veya sicile kayıtlı malın sizin adınıza tescil edilmesi ihale kesinleştikten sonra mümkün olacaktır. Damga vergisi ve katma değer vergisini de ancak ihalenin kesinleşmesi sonrası ödeyebilirsiniz.
Eğer girdiğiniz bir ihalede en yüksek teklif sizin değilse o zaman sistem paranız üzerinden kayıt yapmış olduğunuz IBAN adresinize hiçbir kesinti olmadan teminatınız teklif verme süresi tamamlandıktan sonra bir iş günü sonrası iade edilecektir.
Elektronik satış esnasında bazı kurallar mevcuttur. Dikkat etmeniz ya da bilmeniz gereken kurallar;
Teminatı sistem üzerinden yalnızca Vakıfbank aracılığıyla ödemeniz mümkün olabilmektedir. Ancak alternatif yollar da bulunmaktadır.
İhalenin kesinleşmesi için;
a) İhale tarihinden itibaren yedi gün içinde şikayette bulunulmamış olması,
b) İhalenin feshi davası açılmamış olması
c) İhale tarihinden itibaren yedi gün içinde ihalenin feshi davası açılmış ancak fesih talebinin reddine karar verilmiş olması ve bu kararın kesinleşmiş olması durumlarından biri gerekir.
İhalenin iptalini isteyebilecek kişiler;
a) Satışı isteyen alacaklı,
b) Borçlu, mahcuzun resmi sicilinde kayıtlı olan ilgililer,
c) Sınırlı ayni hak sahipleri ve
d) Pey sürmek suretiyle ihaleye katılanlar (yani ihaleye teklif verenler) ihalenin feshini ihale tarihinden itibaren 7 gün içinde talep edebilmektedir.
Talep sonrasında icra mahkemesi talep tarihinden itibaren 20 gün içinde duruşma yapıp karar vermektedir. Bu karara karşı itiraz yolu açıktır. İstinaf yoluna başvuru süresi kararın tefhim (mahkemede yüzüne karşı okunması) veya tebliğ tarihinden itibaren 10 gündür. İstinaf mahkemesi de 15 gün içinde karar vermek zorundadır. (İcra İflas Kanunu madde 366) İstinaf mahkemesi kararına da iki hafta içinde itiraz mümkündür. Temyiz Mahkemesinde karar aynı istinaf mahkemesinde olduğu gibi 15 gün içinde verilmek zorundadır.
Sonuç olarak, ihalenin feshi davası açılır ve tüm itiraz yolları kullanılırsa kararın kesinleşmesi için 3-4 aylık bir süre ön görülmektedir. Ancak itiraz yolları kullanılmazsa 7 gün sonrasında karar kesinleşecektir.
İhale sonrasında bir taşınmaz aldıysanız ve bu taşınmaz haciz tarihinden önce resmi bir belge ile belgelenmiş bir sözleşmeye dayanmayarak başkaları tarafından işgal ediliyorsa, icra dairesi tarafından on beş gün içinde tahliyesi için bir tahliye emri tebliğ edilir. Bu müddet içinde tahliye edilmezse zorla çıkarılıp size teslim edilir. Ancak kira sözleşmesi varsa genel hükümlere göre çıkarılması gerekir.
Daha fazla sorularınız için bana ulaşın.
Contact Now!